Baza wiedzy

Ocena stanu zachowania materiałów archiwalnych - na co zwrócić uwagę?

Materiały archiwalne wymagają okresowego przeglądu, który umożliwia utylizację dokumentów przedawnionych. W przypadku tych, które przechowujemy wieczyście, co pewien czas należy sprawdzić ich stan zachowania. Co warto o nim wiedzieć?

Na czym polega klasyfikacja materiałów archiwalnych?

Klasyfikacja materiałów archiwalnych polega na przydzieleniu dokumentów do konkretnej kategorii. Jest to istotne pod kątem m.in. okresu przechowywania. Podział wygląda następująco:

  • kategoria A – dokumenty przechowywane wieczyście. Są to np. Mapy historyczne, akty prawne, dokumenty podatkowe, związane z kulturą i sztuką, religijne,
  • kategoria B (plus cyfra, np. B5) – należą do niej dokumenty, które przechowuje się przez określony czas (lata wyrażone cyfrą),
  • kategoria BC – mieści w sobie dokumenty przechowywane krótkoterminowo, najczęściej nie dłużej niż rok. Po upływie okresu archiwizacji trafiają one do zniszczenia,
  • kategoria BE – zaliczamy do niej dokumenty przechowywane przez określony czas, które następnie należy poddać ekspertyzie archiwalnej. Jeśli nie zostanie stwierdzona potrzeba  ich dalszego przechowywania, trafiają do zniszczenia.

Materiały archiwalne i niearchiwalne – podział

Przyjmując powyższą klasyfikację materiałów, można je podzielić na archiwalne i niearchiwalne. Materiały archiwalne otrzymują kategorię A i są przechowywane wieczyście, w odpowiednich warunkach. Ogólna zasada mówi, że dokumenty tego rodzaju najpierw przechowywane są w archiwum zakładowym, a następnie trafiają do archiwum państwowego. Wcześniej jednak muszą zostać poddane ekspertyzie, która pozwoli ocenić ich stan i przydatność. 

Materiały niearchiwalne to te, które otrzymują kategorię B. Są one przechowywane w archiwum zakładowym przez określony czas, a następnie oddawane do utylizacji. Okres archiwizacji materiałów z kategorii B najczęściej z góry określają przepisy. Czasami jednak przedsiębiorstwo przechowuje dokumenty, które mogą okazać się niezbędne w toku dalszej działalności. 

Czym jest ocena stanu zachowania materiałów archiwalnych?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dokumenty muszą być zachowane w odpowiednim stanie do terminu zapadalności. Oznacza to, że nie mogą zostać w żaden sposób naruszone, na przykład wskutek działania czynnika czasów lub innych czynników zewnętrznych. Z drugiej strony, to właśnie materiały archiwalne wymagają największej troski i profesjonalnego podejścia. Ich archiwizacja uwzględnia okresowe przeglądy i ocenę stanu zachowania. Jest to opisowo-numeryczna skala, za pomocą której szacuje się m.in. stopień degradacji. Przy czym oceny dokonują specjaliści ds. archiwizacji, którzy posiadają szeroką wiedzę w tym zakresie. Ponadto materiały, które nie zachowały się w dobrym stanie, należy poddać konserwacji. Szczegółowe rozwiązania w tym zakresie ustalane są na podstawie parametrów technicznych dokumentu. 

Ocena stanu zachowania materiałów niearchiwalnych

Materiały archiwalne i niearchiwalne różnią się w wielu kwestiach, m.in. tym, że w przypadku pierwszych konieczne jest dokonywanie oceny stanu zachowania. Nie ma jednak przeciwwskazań, a nawet zaleca się, aby podobnie postępować w przypadku materiałów niearchiwalnych. Zwłaszcza tych, które przechowujemy wiele kolejnych lat. Jako przykład weźmy akta osobowe pracownika z 1990 roku. Trudno oczekiwać, by były one w idealnym stanie, dlatego należy podjąć czynności mające na celu ich konserwację. W przypadku materiałów niearchiwalnych jest o tyle prościej, że możemy zastosować digitalizację, czyli przejście z formy papierowej na elektroniczną. Takie rozwiązanie jest dopuszczalne prawnie, a nawet rekomendowane, jeśli dokument nie zostanie zachowany w stanie umożliwiającym odczytanie informacji. Digitalizacja ma wiele innych zalet. Pozwala zaoszczędzić sporo miejsca i uzyskać natychmiastowy dostęp do dokumentów, bez konieczności długiego poszukiwania. 

Co warto wiedzieć o ocenie stanu zachowania?

Ocena stanu zachowania to w przypadku dokumentów archiwalnych profesjonalna ekspertyza. Jej przeprowadzeniem zajmują się doświadczeni archiwiści, uwzględniając wszelkie standardy ochrony dokumentów. Pamiętajmy, że mamy do czynienia z dokumentacją wieloletnią, która – być może – nie była przechowywana w odpowiednich warunkach. 

Co ciekawe, ocena stanu zachowania dotyczy nie tylko materiałów archiwalnych, ale też innych przedmiotów, które mają wartość historyczną lub prawną. Są to na przykład stare monety, których wartość ustala się m.in. na podstawie stopnia zachowania. Przy czym oceny zawsze podejmują się profesjonaliści, którzy posiadają wiedzę i doświadczenie w tym zakresie. Nieprawidłowo przeprowadzona ekspertyza może skutkować nie tylko błędną oceną stanu zachowania, ale też spowodować uszkodzenia w badanym obiekcie. Jeśli posiadasz w swojej firmie dokumentację archiwalną, która wymaga właściwego podejścia, nie przetwarzaj jej we własnym zakresie. Zaufaj profesjonalistom, którzy wiedzą, jak postępować z tego rodzaju materiałami.

Liczą się fakty

Od 2001 roku działamy w Polsce
Obsłużyliśmy ponad 20 000 Klientów
4 oddziały niszczące i 4 archiwa
Spełniamy standardy ISO 27001, ISO 9001
Posiadamy niezbędne zezwolenia i licencje
99,6% zadowolonych Klientów z fachowości i terminowości usług
Gwarantujemy spadek kosztów o min. 30%
Mamy najwyższą polisę OC 10 000 000 zł

Referencje klientów

Totalizator Sportowy Sp. z o.o. w Warszawie, Oddział w Krakowie potwierdza, że Ekoakta wykonała dla nas usługi w zakresie kompleksowej, zgodnej z przepisami prawa i naszymi wewnętrznymi procedurami archiwizacji dokumentów i profesjonalnego niszczenia danych.
Poziom usług świadczonych przez Ekoakta gwarantuje bezpieczeństwo w zakresie ochrony informacji, zwłaszcza informacji niejawnych i wynikających z danych osobowych.
Dotychczasowa współpraca w pełni potwierdziła wiarygodność i fachowość naszego partnera, co pozwala zarekomendować Ekoakta jako sprawdzonego specjalistę w zakresie świadczonych usług

Tomasz Majka
Totalizator Sportowy Sp. z o.o.

Informujemy, że w zakresie niszczenia zasobów archiwalnych korzystamy z usług firmy Ekoakta z Chorzowa.
Jakość usług świadczonych przez firmę Ekoakta i profesjonalna obsługa związana z niszczeniem dokumentów pozwala na polecić tę firmę wszystkim zainteresowanym usługa niszczenia dokumentów.

Oddział Unilever Bestfoods
Unilever Polska SA Zakład Produkcyjny Katowice

Współpraca pomiędzy Żabką Polska SA a firmą Ekoakta rozpoczęła się w 2008 roku w ramach programu bezpiecznej utylizacji dokumentacji poufnej.
Z powierzonego zadania Ekoakta wywiązuje się w znakomity sposób, uwzględniając wszystkie wskazówki i postulaty zleceniodawcy. Niszczenie poufnej dokumentacji wykonywane jest terminowo i z zachowaniem wszelkich procedur wymaganych przez Żabkę Polska SA.
Z pełną odpowiedzialnością można polecić Ekoakta firmom oczekującym wysokiej jakości usług.

Łukasz Skrzypczak
Kierownik Archiwum Żabka Polska SA

Poziom usług świadczonych przez Ekoakta gwarantuje bezpieczeństwo w zakresie ochrony informacji, zwłaszcza informacji niejawnych i wynikających z danych osobowych. Dotychczasowa współpraca w pełni potwierdziła wiarygodność i fachowość naszego partnera.

Marek Kasprzyk
Dyrektor I Inspektoratu PZU S.A. w Krakowie

Z pełnym przekonaniem rekomenduję i polecam usługi firmy Ekoakta. Wszystkie prace były wykonane fachowo i zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W mojej ocenie Ekoakta spełnia wszystkie wymogi, jakie winna posiadać wyspecjalizowana firma zajmująca się archiwizacją i przechowywaniem dokumentów. Zarówno jakość, jak i terminowość wykonania usług oceniam wysoko. Nie bez znaczenia jest również fakt, że oferta cenowa firmy jest elastyczna i konkurencyjna.

mgr Izabela Żmuda
Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 4
im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Chorzowie

Ekoakta wykonywała dla nas usługi w zakresie kompleksowej archiwizacji i oraz profesjonalnego niszczenia danych. Poziom świadczonych usług gwarantuje bezpieczeństwo w zakresie ochrony informacji. Dotychczasowa współpraca w pełni potwierdza wiarygodność i fachowość firmy Ekoakta.

mgr Halina Szumska
Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sosnowcu

Poziom usług z zakresu archiwizacji dokumentów świadczonych przez Ekoakta gwarantuje bezpieczeństwo w zakresie ochrony informacji, zwłaszcza informacji niejawnych i wynikających z danych osobowych. Nasza współpraca w pełni potwierdziła wiarygodność i fachowość naszego partnera. Opierając się na powyższym rekomendujemy firmę Ekoakta jako sprawnego specjalistę w zakresie świadczonych usług.

Krystyna Grzanka
Prezes Zarządu Administracja Domów Mieszkalnych

Dotychczasowe doświadczenia ze współpracy ze spółką Ekoakta pozwalają wystawić jej bardzo wysoką ocenę. Sposób realizacji usługi charakteryzuje się w pełni profesjonalnym podejściem zapewniającym bardzo wysoki stopień zaufania w kwestii bezpieczeństwa powierzonych dokumentów

Henryk Małysz,
Prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Remontów Ulic i Mostów w Gliwicach

Dotychczasowe doświadczenia ze współpracy ze spółką Ekoakta pozwalają wystawić jej bardzo wysoką ocenę. Sposób realizacji usługi charakteryzuje się w pełni profesjonalnym podejściem zapewniającym bardzo wysoki stopień zaufania w kwestii bezpieczeństwa powierzonych dokumentów.

dr Paweł Huczkowski,
Wiceprezes zarządu Croda Poland Sp. z. o. o.

Dowiedz się więcej

Jak długo należy przechowywać dokumenty księgowe?

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą w Polsce, musisz znać wymogi prawne dotyczące przechowywania dokumentacji firmowej. Powinno się efektywnie przechowywać dokumenty związane z księgo...

Jakie dokumenty należy przechowywać 10 lat?

Niezależnie od tego, czy prowadzisz własną firmę lub pracujesz w księgowości, czy kadrach, musisz wiedzieć, na czym polega przechowywanie dokumentów, ile lat trzeba je przechowywać i w jaki...

Czym są dokumenty RP7?

Formularz ZUS ERP-7 odgrywa kluczową rolę w poświadczaniu zarobków pracownika. W 2018 roku tradycyjny formularz RP-7 przeszedł znaczącą transformację, w wyniku której powstał zaktualizowany...

Jak długo należy przechowywać listy obecności pracowników

Prowadzenie dokładnych rejestrów czasu pracy pracowników jest niezbędne dla każdej firmy lub organizacji. Informacje te są ważne nie tylko do prawidłowego przetwarzania listy płac, ale takż...

Jak długo należy przechowywać dokumenty ZUS (deklaracje)

Jako jedna z głównych instytucji ubezpieczeń społecznych w kraju, ZUS odgrywa istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa socjalnego milionom Polaków — ponad 90% Polaków korzysta z usług Z...

Co to jest informacja niejawna i jak należy ją zabezpieczać

Dzięki stale rosnącemu znaczeniu informacji w naszym społeczeństwie ochrona informacji niejawnych stała się kluczowym zagadnieniem. Ustawa o ochronie informacji niejawnych definiuje informacje ...

Co to jest informacja tajna i jak należy ją zabezpieczać

W dwudziestym pierwszym wieku ochrona informacji jest ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej. Współczesne firmy mogą przetwarzać zarówno dane osobowe od nazwisk po numery IP, jak i dane bizneso...

Jak zutylizować kartę płatniczą - czyli co zrobić ze starą kartą

Kradzież tożsamości jest niestety na porządku dziennym  w dzisiejszej Polsce. Wraz z rozwojem cyberprzestępczości coraz ważniejsza staje się ochrona naszych danych osobowych. Jednym z najczę...

EkoAkta - Poufność. Bezpieczeństwo. Ekologia.
Archiwizacja dokumentów, digitalizacja dokumentów, przechowywanie dokumentów, niszczenie dokumentów, skanowanie dokumentów.